आज आपण बोलू सरकारनामा ह्या movie बद्दल.
मराठी सिनेमा ला political dramas ची कमी नाही, अगदी 70s च्या दशका पासून आपल्या कढे solid, hard-hitting political cinemas आहेत. विजय तेंडुलकर ह्यांचा लिखाण, जब्बार पटेल ह्यांचा direction असलेले, सिंहासन आणि सामना हे दोन cult classics तर आलेच.
पण late 80s पासून हळू हळू चांगल्या movies ना ग्रहण लागला. Socio-political movies, म्हणजे आर्ट सिनेमा ज्याला म्हणतात तशे movies तर बनत होते पण त्यांना popularity नव्हती. 90s पर्यंत पण 1-2 वर्षात एखादी चांगली movie आली तर आली असं घडत होतं. (असं माझं नाही एक्सपर्टस च पण मत आहे, इथे माधुरी दीक्षित पण असच काही बोलताना). मराठी मध्ये farce आणि हिंदी मध्ये mindless romance किंवा revenge drama असा एक अतिरेकच झाला होता. हिंदी movies निदान popular तरी व्हायचे पण मराठी movies audience गमावून बसले होते. निदान शहरात तरी हीच परिस्थिती होती.
अश्या atmosphere मध्ये जेव्हा सरकारनामा सारखा picture आला तेव्हा त्याने Marathi audience ला परत theatre मध्ये आणला. श्रावणी देवधर ह्यांचा डिरेकशन आणि अनिल झंकार ह्यांची story. आणि casting तर काय, एका पेक्षा एक नाव, दिलीप प्रभावळकर, यशवंत दत्त, अजिंक्य देव, आशुतोष गोवारीकर, मिलिंद गुणाजी, सुकन्या कुलकर्णी, अश्विनी भावे, आणि जे तेव्हा नवीन आर्टिस्ट्स होते, ती आज Big league ची नावं झाली आहेत, नंदू माधव, मकरंद अनासपुरे, शर्वरी जमीनीस...
आपण characters बद्दल बोलायच्या आधी, थोडासा movie च्या background बद्दल बोलू. ह्या movie ची सगळ्यात महत्वाची गोष्ट हि आहे कि हि गोष्ट खऱ्या घटने वर आधारित आहे. जर तुम्ही नवीन generation चे असला तर मी तुम्हाला दोन hint देते. पहिली hint म्हणजे, एके scene मध्ये दिलीप प्रभावळकर असं म्हणतात, "Amchya Ratnagiri oon ek maanus gela tyala pan kasa badnaam karun pathavla." हि एक hint आहे आणि दुसरी म्हणजे movie च्या end ला, म्हणजे credits roll होतात तेव्हा, ज्या journalist ने ह्या story वर खरं काम केलं होतं त्यांचं नाव आहे.
तर हे scandal झालं तेव्हा Congress ची सत्ता होती, picture release झाला तेव्हा पण Congress ची सत्ता होती, तर हि पण एक कमालीची गोष्ट आहे कि अश्या मूवी ला ban केलं नाही, किंवा त्याची publicity होऊन दिली नाही, असं काही झालं नाही.
ह्या movie मागचा intent जर आपण शोधायचा म्हणलं तर, असं कि, democracy काय आहे, आणि politicians त्याचा स्वार्थासाठी कसा उपयोग करू शकतात ह्याचा accurate presentation आहे, आणि अश्या परिस्थिती मध्ये journalists आणि police force ह्यांची काय जबाबदारी आहे, हे पण लक्षात येतं. प्रत्येक Indian माणसाने बघायलाच पाहिजे असा हा picture आहे. ह्या movie बद्दल sad करणारी थोडी एक गोष्ट म्हणजे, हि movie किती current वाटते, जे issues ह्या movie मध्ये दाखवले आहेत ते अजून solve झाले नाहीत, पण म्हणूनच ह्या movie ला आपण बघावा.
एक अजून गोष्ट म्हणजे ह्या movie मध्ये common man हे character असं नाहीच.
Aaj apan bolu sarkarnama hya movie baddal.
Marathi cinema la political dramas chi kami nahi, agadi 70s chya dashaka pasun aplya kadhe solid, hard-hitting political cinemas ahet. Vijay Tendulkar hyancha likhaan, Jabbar Patela hyancha direction aslele, Sinhasan ani Saamna hey Don cult classics tar alech.
Pan late 80s pasun halu halu changlya movies na Grahan lagla. Sociopolitical movies, mhanje art cinema jyala mhantat tashe movies tar banat hotey pan tyanna popularity nhavti. 90s paryant pan 1-2 varshat ekhadi changli movie ali tar ali asa ghadat hota. (Asa majha nahi experts cha pan mat hota, ithe Madhuri Dikshit pan asach kahi boltanacha excerpt). Marathi madhye farce ani Hindi madhe mindless romance kiva revenge drama asa ek atirekh zala hota. Hindi movies nidaan popular tari vhayche pan Marathi movies audience gamaun basle hote. Nidaan shahraat tari hich paristhiti hoti.
Ashya atmosphere madhye jevha Sarkarnama sarkha picture ala tevha tyanne Marathi audience la parat theatre madhye anla. Shravani Deodhar hyancha direction ani Anil Jhankar hyanchi story. Ani casting tar kay, eka peksha ek naava, Dilip Prabhavalkar, Yashwant Dutt, Ajinkya Dev, Ashutosh Gowariker, Milind Gunaji, Sukanya Kulkarni, Ashwini Bhave, ani je tevha navin artists hotey, ti aaj Big league naava zali ahet, Nandu Madhav, Makarand Anaspure, Sharvari Jamenis...
Apan characters baddal bolaychya adhi, thodasa movie chya background baddal bolu. Hya movie chi saglyat mahatvachi gosht hi ahe ki hi goshta kharya ghatane var aadhaarit aahe. Jar tumhi navin generation che asal tar mi tumhala don hint dete. Pahili hint mhanje, eke scene madhye Dilip Prabhavalkar asa mhantat, "Amchya Ratnagiri oon ek maanus gela tyala pan kasa badnaam karun pathavla." Hi ek hint ahe ani dusri mhanje movie chya end la, mhanje credits roll hotaat tevha, jya journalist ne hya story var khara kaam kela hota tyancha naav ahe. Mothe journalist ahet hey aaj kal thode low-key ahet, pan 90s madhe khoop popular journalist hote hey.
Tar hey scandal jhala tevha Congress chi satta hoti, picture release zala tevha pan Congress chi satta hoti , tar hi pan ek kamalichi goshta ahe ki ashya movie la ban kela nahi, kiva tyachi publicity hovun dili nahi, asa kahi zala nahi.
Hya movie maagcha intent jar apan shodhaycha mhanla tar, asa ki, democracy kay ahe, ani politicians tyacha swartha sathi kasa upyog karu shaktaat hyacha accurate presentation ahe, ani ashya paristhiti madhye journalists ani police force hyanchi kay jababdari ahe, hey pan lakshat yeta. Pratyek Indian manasane baghaylach pahije asa ha picture ahe. Hya movie baddal sad karnaari thodi ek goshta mhanje, hi movie kiti current vaatate, jey issues hya movie madhe dakhavle ahet tey ajun solve jhale nahit, pan mhanoonach hya movie la apan baghaava.
Ek ajun goshta mhanje hya movie madhe common man hey character asa nahich. Mhanje movie madhye je kay ghadta tya madhye common man cha representation eka statistic sarkha kela ahe, faceless crowd asach tyanchi olakh ahe. Ani he ek khoopach revealing factor ahe. Common man jyaachya tax chya bhaaravar ha purna juggernaut phirat ahe, tya common man baddal politicians na kiti kalji ahe, tyanchya future chya sathi kiti vichar karat astil he dista. Being conspicuous by their absense, asa jyala mhantaat tasa saamanya maanasachya rights sathi banavleli hi system tyanchaach kasa fayda ghete, tyanach kashi horse blinders lavate, hey kalata. (This conclusion is based on how directors use camera and characters, as such the camera never focuses on a single person in Saptatara, they just blur into the background.)
Ata bolu hya movie chya apratim cast ani characters baddal. Vishwas Salunke, mhanje Ajinkya Deo hya goshticha protagonist ahe. To ekach khara idealist ahe, pramanik ani kartutvavadi jyala mhantaat tasa. Khara tar Vaiju, mhanje Ashwini Bhave, hi journalist aste, pan satyacha shodh karnya peksha, story chi thrill tichya madhye jaast disate. (It is interesting to watch how Vishwas and Vaiju never understand each other's point of view even though they are on the same spectrum that represents truth.) Vishwas chya opposite don politicians, Dilip Pravalkar ani Yashwant Dutt yhanche characters. Yashwant Dutt yhancha mulga, Milind Gunaji, navin generation cha chehra ahe, tyala vadlanchya satte muley alele comforts avadtat pan sattecha lobh nahi. Hey character thoda villain kadhech kalala asta pan Milind Gunaji cha character comprehension jyala mhantat tya muley hey character khoop human banala ahe. Tar grey shades aslela asa hey ek chaan character ahe. Ashutosh Gowariker cha role motha nahi pan interesting ahe. Tyala svatahacha asa motivation nahi pan to Vaiju barobar time spend karayla kiva ticha approval milayla kahi karayla tayaar asto. Nandu Madhav cha character Chandar hyanchi pan aplic ek storyline ahe. Powerful against powerless, urban against rural, ashe barech conflicts pan aplyala hya characters madhun distat. Ashe Sarkarnama madhye barech interesting characters ahet.
Black Friday movie la jashe multiple narratives asle tarihi saglya characters barobar justice hota, tasa hya movie madhye pan pratyek character ani tyanche motivations khoop clear disun yetaat. Ani hey sagla chaan asunahi movie tyacha fast pace kadhi sodat nahi. Suspense mhanoon hi movie apratim ahe.
Tar tumhi Sarkarnama baghitla ahe ka? Baghitla nasel Tar zaroor bagha. Majhya youtube channel var pan mi ha review post kela ahe, Tar zala tar to channel pan check out kara, tithe mi lyrics pan translate karte. Kadachit te interesting vatel tumhala. Link majhya description madhye ahe. Ata sathi itkach. Punha bhetu.
No comments:
Post a Comment