Sunday 18 July 2021

Ghashiram Kotwal Play Review

 Apan aaj bolu Ghashiram Kotwal hya naataka baddal. Vijay Tendulkar hyanni lihlela hey naatak 1972 madhye pahilyanda pradarshit zala. Jag bharat perform aani appreciate zalela hey naatak Maharashtra madhye ban zala.Tevhachi ji satta hoti tyachi tika karnaara hey naatak ahe asaa samaj hota. Pan samajachya eka gataacha asa mat hota ki, brahmanancha apamaan karnyaacha hya naataka cha uddesh ahe, tar kahi janancha asa mat hota ki Nana Phadnavis hyanchya character var attack karaaycha hya naataka cha uddesh ahe. Pan hey naatak nakki kashya baddal ahe? Tey ban ka zala? Ashi political naataka ban ka kartaat, kiva ashi political naataka lihnyachya magcha uddesh tari kay? Hya naataka madhye facts kiti ahet ani fiction kiti? Apan ya prashnanchi uttara denyaacha prayatna karuya.

Facts

Adhi apan facts kaay ahet hey baghu. Samaaj sudharak Moroba Kanhoba Vijaykar hyanni 1863 madhye lihleli kadambari hya var hey naatak based ahe. 1777 madhye Nana Phadnavis hyanni kharachach Ghashiram naavachya maansala Punyacha Kotwal niyukta kela hota. Shahu Maharajanchya netrutva khali sthaapleli Peshwai hyanni ek ashtapradhaan mandal sthaapla. Tyaatle administration minister, Nana Phadnavis. Aaj chya Bharatachya map pramaane baghitla tar Maratha empire tyachya 3/4th part var rajya karat hotey. Itkya powerful position var aslele Nana Phadnavis hey svataaha pan diplomacy ani clout che atyant expert yielder hotey. Tya muley Ingrazani tyaanna dilela naav hota 'Maratha Machiavelli'. Britishani North India var apli satta milavli hoti pan Marathan barobar jhinkana tyanna ajunahi difficult hota. Hya varun aplyalala Maratha army chi might lakshat yete. Ani asa vaatu shakta ki hya kaalaat ani itkya samruddhi madhye loka kadaachit sukhaane naandat asaave. Pan satya parishthiti kadhich itki saadhi-sopi naste. Peshwyan madhe pan barech internal conflicts chaalu hotey. Naatewahik, mantri hyan madhye rajya karbharavarun barech matbhed hotey. 

Tar Ghashiramala jevha Kotwal niyukta kela tevha Punyatlya rajyakarbharaachi ashi paristhiti hoti. Ghashiramane kotwal mhanoon amaryadit satta gajavli. Tar asa kay ghadla Nana ani Ghashiram hyanchya madhye ki tyaanni Ghashiramala dagad marun sampvaychi shiksha ghoshit keli. Official kaaran hey saangnyaat ala ki daan ghyayla Telangana hoon alelya kahi tees ek Brahmanana tyanni lockdown chya veli baher phirnya sarkhya random charges var eka kholit dadpoon thevla, ani tya madhle kahi vees brahman suffocation ne mele. Ghashiramane adhi pan ashyach random charges kele hotey, itka extreme kahi ghadla nasla tari Ghashiramala itki mothi shiksha announce karnya sarkha Nana ani tyanchya madhye kay ghadla asel?

Hey naatak tyaach goshtila implore karaycha ek prayatna ahe. Moroba Kanhoba hyanchya kadambari var hey naatak based ahe, tey pan fact ani fiction la mix karta karan historical fiction jyala apan mhanto tya madhye facts chya foundation var ek story la ubhaarna hey tya likhaan kalechi juni padhat ahe. Tendulkarani pan hey naatak lihtaana tich creative liberty ghetli ahe. 

Historical fiction cha upyog aplya atachya samaajavar reflection karnya madhye madat karta. Purvichya leaders che mistakes, tyanche decisions hya madhun apan kay dhada gheu shakto, hey explore karaycha kaam fiction karta. Ashya historical fiction chi ajun udaarna dyaychi zali tar Girish Karnad hyancha Tughlaq hey Nehruvian era chya politics cha criticism ahe asa mhantat. Kiva British writer Hilary Mantel hicha Wolf Hall ha Thomas Cromwell navacha ek javal javal daridrate madhye rahnaara maanus British rajya madhye ek motha mantri kasa jhala hyacha ek fictional account ahe.

Hya saglya fiction muley apan hey shiku shakto ki ji loka aplyavar satta kartat te kashe ghadle, tyanchya power muley tey kay karu shakle hyacha ek hindsight madhye abhyaas ahe. Ghashiram ani Nana Phadnavis hyanchya madhye asach kahi ghadla nasel hey kashya varun. Modern jagaat pan hech chalu ahe. Atachya Maharashtra cha politics bagha, mantri ani police force hyanchya madhli odhataan bagha, lokanchya samor yet nahi asa hya donihi forces madhye satat kahi tari ghadat asel hyaat shanka nahi.

Fiction

Ata baghu Tendulkarani hya facts madhye fiction kasa knit kela ahe. Lokana jya goshti sarvasaadhaaran pane mahiti nahit tya facts na gheun Tendulkarani haan play lihla ahe. Jasa ki Nana Phadnavis hyanchi barech lagne zali hoti. Nana Phadnavis jevha 68 chya vayaat varle tevha tyanchi saglyat choti bayko Jiubai hi 9 varshachi hoti. Phanavis mantri mhanoon kashe hotey hyacha barach documentation ahe, pan ek sarvasaadharan sansarik purush mhanoon tey kashe hotey hyacha vishesh kahi mahiti kontya autobiographer dili nahi. Tar jey thodeshe facts available ahet tyavaroon Tendulkarani "Asa ghadla asel ka?" hyacha prayatna kela ahe. Jya maansachi ashi weakness ahe tyala aplya mulishi lagna promise karun Ghashiram sarkhya ambitious maansane apli position milavli asel ka? Aajchya kaalatahi nepotism cha issue ahe, purvichya kali tar sagla kaamach naatevahikan madhye asaycha, tashya kala madhye Ghashiram, jyacha Peshwai ani Maratha hya doghanshi kahihi sammandh nahi, tya maansane Kotwalasarkhi powerful position kashi milavli?

Ekhadya maansala kiva ekhadya community la badnaam karnyacha hya maghe uddesh nahi pan aplya samaja madhye je powerful loka ahet, tey power kahi milavtaat ani ti milvayla te kay kay shakkal ladhavu shaktaat hyacha ek abhyaas ahe. Tar hindsight madhye apan hyavar vichar karu shakto ki jashe ata sattadhikari desh, dharma, kiva territory chya naava var apla support ghetaat pan kharachach tyana hya goshtichi taltal ahe ki tyatun kuthetari apla swartha saadnyacha tey prayatna karat ahet ka, hyacha citizens mhanoon apan vichar karayla pahije ha uddesh ahe.

 Naataka madhunach ek udharan dyaycha jhala tar hey baghu: Ghashiram kotwal ahi ek diktat issue karto ki dive lagnyachya vele nantar konihi ghara baher padu shakat nahi. Ani hey kharya ghatane var adhaarit ahe. Asa partial lockdown kharachach 18th century madhye Punyat 87 years sathi chalala. Aaj kal chya lokanna vicharla tar mhantil ki changli goshta ahe ki hi, loka safe rahtil ani illegal activities kami hotil. Pan asa ghadaychya aivaji ghadla asa ki Ghasiramane saamanya maansachya interference shivaay baryach illegal goshti chalavnya sathi el pecial time society madhun carve karun ghetli. Kotwal mhanoon illegal activities thambavnyachya aivaji tyani saamanya maansaachya dolyawar kaydyacha blindfold chadhavla. Tyani je activities chalun dile tey saamanya maansane baghitle aste tyancha kadachit kaydyavarunach vishwas udala asta. Ani Phadnavis jyani hey sagle illegal activities chalavaychi soot Ghashiramla dili hoti, tey svatahala adat nhavta to paryant hya goshtin kadhe kaanadola karat rahile. Pan shevti tyana jevha asa vatla ki hey sagla tyanchyach galyashi yet ahe tevha tyanni Ghashiramala dagad maarun sampvaychi shiksha ghoshit keli. Jya maansala aplya saatecha maaj ala hota tyala aapli patali janavun dili asa mhanoon tey tya vishayapasun door zale. 

Pan hey fakt Bharatatach ghadla asa nahi, satte sathi ani satta chalavayla jagaat sagli kadech, raaja, mantri, mahajan, patil, sagalyanich hey template chalavla ahe hey itihaas study kelyavar lakshat ala. Hitler asude kiva George Bush kiva aple kuthlehi politician asude, hey saglech satta milavayla ani chalavayla ek juni studied pattern use kartaat. Apli satta chalavtana Ghashiram sarkhya jya mansala tey banvataat tyachach upayog jhalyawar padayla tyana vel lagat nahi. Asa shakya ahe ki jya brahman samajavar lokanna shikvaychi jababdari dili hoti, humble rahana jyancha dharma hota tya lokanich sattecha bhaag hovun samajachya shoshan kela, hya naataka madhun ashe prashna vicharna ha uddesh pan kadachit asel Tendulkarancha. 

Pan modern context madhye Tendulkar aplyala asa vichartat ki ata democracy madhye pan, aplya lokanni satta thodyashya percentage chya lokanna deun thevli ahe. Apan gapp basun taxes bharat rahato, aple basic needs pan fulfil nahi kele tari apan tyanna tya baddal question karat nahi. Ani tyanchya corruption cha kuthla hi skeleton tyanchya cupboard madhna baher ala tar dharma ani jaat mhanat tey aplyawar bhool ghaltat. Hyach saglya prahnavar vichar karava hey Tendulkarancha intent ahe.

Ata baghu art form mhanoon Ghashiram Kotwal ka special ahe. Music chya jya barechashya forms cha lokanna visar padla hota tyala Ghashiram Kotwal ne revive kela. 18th century asa kaal hota ki barechshe cultures mix hot hotey ani ek veglach cosmopolitan culture banu lagla hota. Hyacha presentation kartana Tendulkaranchya play madhye artists abhang mhantaat tar eka minute at laavani mhantaat ani nantar qawwali mhantat. Natakachi development sutradhaar eka devlatlya katha sangnaarya maharaajan sarkha karto. Tar Ghashiram Kotwal sarkhya nataka madhye ghenya sarkha ani baghnya sarkha barach kahi ahe, tumhi kay ghyaal?













No comments:

Post a Comment

Vaalvi Marathi Movie Review 2023

SPOILERS: Do not miss this dark comedy, go watch it on Zee5 first. Even in a country of billion plus people, if you go missing, people notic...